Aşure yaptım. Susamını ve cevizini bol, tarçınıyla karanfilini ise kararında tuttum. Ben biraz yoğun kıvamlı, az şekerli, portakal rayihalı ve hafiften karamele kaçan renkte severim, eh öyle de yaptım. Neticede herkesin aşuresine kimse karışamaz ;) Epeydir yapmıyordum, yaparken üzerine düşününce bir kez daha ne kadar muhteşem bir tatlı olduğunu hatırladım, kalbim kabardı…
Piştikçe çoğalan, konu komşuyla paylaşılan, yüz güldüren, ağız tatlandıran, doyuran ne mübarek bir aştır şu aşure… Aşurenin ana malzemesi malumunuz üzere buğday (yarma buğday), binlerce yıldır başta Anadolu ve çevresi olmak üzere yayıldığı her yerde başlı başına bereketle özdeş tutulmuş, kutsal bir kimlik taşımış. Aşureye baktığımızda sadece buralarda değil ta Çin’den Batı Avrupa’ya kadar uzanan bir alanda benzer örneklerini görüyoruz. Ve yine benzer biçimde farklı coğrafyalarda da geleneksel olarak anma, kutlama gibi önemli günler için yapılıyor.
Çin’de ismi Ba bao zou (Sekiz Hazine ) olan tatlı bir nevi aşure; yarma buğday, yapışkan pirinç, kırmızı fasulye gibi tahıllar ile yapılan bu aşın içinde ayrıca kutsal lotus(nilüfer) çiçeği tohumları, zambak çiçeği kurusu, Çin yamı gibi bölgeye özgü malzemeler de bulunuyor. Üzeri kuru meyvelerle süsleniyor ve aynı buralarda olduğu gibi malzeme çeşidi aileden aileye göre değişebiliyor.
Rumların ‘’Koliva’’sı, Ermenilerin ‘’Anuşabur’’u, Sicilyalıların ‘’Cuccia’'sı, Ukraynalıların, Belarusluların ve Rusların ‘’Kutia’’sı üç aşağı beş yukarı benzer örnekler. Hepsinin farklılıkları var tabii mesela koliva kıvamı çok yoğun, anuşabur bakliyat içermiyor, cuccia ise ricotta peyniri ile yapılıyor. Benzer örnekleri çoğaltmak mümkün, şimdi gelelim benim aşureye :)
Malzemeler:
400 gr aşurelik buğday
100 gr. kuru fasulye
100 gr. nohut
700 gr. toz şeker
50 gr. pirinç
20-25 adet kuru erik
5-6 avuç dolusu ceviz
5-6 avuç dolusu çiğ fındık
5-6 avuç dolusu çiğ badem
5 avuç kadar dolmalık fıstık
150 gr. kavrulmuş susam
1 portakal kabuğu rendesi (beyazı gelmesin yoksa acı olur)
1 adet portakalın suyu
60 ml. badem sütü
Bir fiske tuz
10-15 adet karanfil
Üzeri için;
Tarçın
Badem
Portakal kabuğu rendesi
Susam
Dolmalık Fıstık
Fındık
Bir gece önceden buğday, nohut ve fasulyeyi ayrı ayrı suda ıslattım.
Kuru erikleri yaklaşık 2 saat kadar soğuk suda beklettim ve her bir eriği dörde bölü kenara aldım.
Buğdayın üzerine 3 parmak kadar su koyup kısık ateşte haşladım. Bu esnada suyunu çektikçe üzerine sıcak su ilave etmeye devam ettim. Bu işlem yaklaşık olarak 2 saat aldı.
Fasulye ve nohutları da ayrı tencerelerde yine üzerini 2-3 parmak geçicek kadar suda haşladım. Haşlanırken çıkan köpükleri kaşıkla aldım.
Nohut ve fasulyeler dişe gelir kıvama gelince yumuşayan buğdayların içine ilave ettim.
Bu aşamada şeker, pirinç, portakal kabuğu rendesi, portakal suyu, badem sütü ve biraz daha su ilave ettim.
Şekeri eriyip istediğim yoğunca kıvama gelince karanfilin başlarını (elimde ufalayıp) da aşureye kattım.
Ocağın altını kapattıktan sonra badem, susam, ceviz, fındık, tuz ve kuru erikleri de koyup iyice karıştırdım.
Beş dakika dinlendirip, karıştıra karıştıra kaselere bölüştürdüm. Soğuyunca üzerini tarçın, badem, susam, kavrulmuş dolmalık fıstık, portakal kabuğu rendesi ve fındıkla kapladım :)
Önemli;
Piştikçe suyu azalan aşurenin kıvamını sıcak su ilave edip sürekli karıştırarak kendinize göre ayarlayabilirsiniz.
Şeker kıvamına tadarak karar verebilirsiniz. Bu tarife göre 700gr orta/az bir tatlılıkta olacaktır. Sıcakken daha tatlı geleceğini de hatırlatmamda fayda var.
Kuruyemiş ve meyve çeşidini zevkinize göre belirleyebilirsiniz.
Üzerine nar tanesi, hindistan cevizi rendesi, kuru incir gibi alternatifler koyabilirsiniz.
Ayrıca;
Benim zevkime göre aşureye gül suyu çok yakışıyor fakat herkes sevmez diye tarifte koymadım. Koymak isterseniz eğer 100 ml. gül suyunu ocağın altını kapattıktan sonra ilave edebilirsiniz.
Okuduğunuz için teşekkür ederim, afiyetle :)